OPINIÓN

Que a crise do coronavirus non a paguemos a xente traballadora 

Plan de choque para salvar vidas, non para defender os intereses capitalistas 

 Andreu Pagès* Lucha Internacionalista - Estado español

O goberno acaba de declarar o estado de Alarma, mentres o contaxio polo virus multiplícase e as bolsas afúndense. A prioridade debe ser conter a propagación do  Covid-19, sabendo que isto debe facerse en condicións precarias, despois de anos de recortes na sanidade pública (9.000 millóns de euros entre 2009 e 2013) e os servizos sociais. Pero hai que preguntarse como afrontar a crise financeira mundial que detonou a pandemia, crise peor que a de 2008, e prepararnos para afrontala. 

O decreto de estado de alarma 

 Tras unha etapa en que os gobernos minimizaban os efectos da pandemia, agora as medidas de contención chegan a unha parálise global. O goberno do PSOE-Unidas Podemos declarou o Estado de Alarma, pero para aplicar que política? Espéranse ata o martes as medidas económicas, pero xa se anticipa que se facilitarán os despedimentos temporais (ERTE), deixando a miles de traballadores / as sen salario e sen definir en que situación cobrarán o paro. Xa se anuncia un alude de  ERTEs e, coas reformas laborais en vigor, a patronal pode despedir sen restricións. Sabemos que os  ERTE abren o camiño a futuros despedimentos en ERE, pero CCOO e UXT pactaban coa patronal esta medida. 

 Con esta mesma lóxica de poñer por diante os intereses capitalistas á seguridade do e da traballadora, mantéñense fábricas e centros de traballo abertas, e non só as que achegan materias de primeira necesidade. Que clase de confinamento é este que permite seguir indo ao traballo? Tampouco se fixan medidas obrigatorias de seguridade para os traballadores/as. É este desprezo pola vida obreira -compartido polo Goberno  Conte en Italia- o que provocou unha forte resposta en forma de folgas no norte de Italia.

 O decreto de alarma impón unha centralización na que o Goberno central toma o control de todas as policías autonómicas e locais, así como das competencias en sanidade. No canto de sumar a todos ao redor dun plan, xa provocou o enfrontamento dos gobernos vasco e catalán, autonomías que piden medidas máis enérxicas nos confinamentos. Coa reivindicación da constitución, a unidade de España e sacando o exército á rúa, Sánchez demostra estar máis preocupado por deter críticas desde a dereita do seu partido, de Cidadáns, PP e  Vox, que de combater ao virus. Abascal aplaude a Sánchez. Rexeitamos a militarización que inevitablemente acompañará un aumento represivo. Pero que fará Unidas Podemos no Goberno, a suposta esquerda, máis aló de queixarse? 

Sanidade pública sanidade privada 

 Non hai dúbida de que é a sanidade pública quen fai fronte en primeira instancia para os efectos da epidemia. Un sistema sanitario público que foi dobremente golpeado na última década aproveitando os ventos de crises con fortes recortes e privatizacións. Os centros sanitarios privados e mesmo algúns concertados non fan a proba de detección do coronavirus nin hospitalizan aos infectados (A Vangarda, 13/03/20). Este sector sanitario privado ten en Catalunya 146 hospitais (69% do total) e 19.169 camas (56% do total). Agora, co decreto de alarma poderanse poñer ao servizo das decisións públicas, pero a que prezo? 

 A sanidade pública carece de persoal e material para atender unha situación normal, con longas listas de espera, e agora ten que poñerse á fronte da contención da pandemia. Os recortes matan. E agora vémolo en forma agravada. 

O coronavirus é a pinga que desborda o vaso da crise capitalista

 O xoves 12 de marzo esborrallábanse as bolsas en todas partes. O  Ibex caía un 14'06%, a maior caída da historia, Milán un 16'92%,  Francfurt un 12'24%, o  Dow Jones un 9'99% ... Unha serie de caídas acumuladas que superaban o 20% do valor das bolsas en pouco máis de tres semanas, despois dos máximos de febreiro. Nunca, nin no  crack do 29, nin en 2008, a bolsa caera con tanta rapidez. Esta vez, nin as promesas dunha enorme inxección de diñeiro da Reserva Federal dos EE. UU., do BCE e do de Xapón fixeron cambiar a tendencia. 

 Só en España, as 35 empresas do IBEX, perderon un valor de 235.000 millóns, é dicir, no conxunto de bolsas estamos a falar de billóns de dólares e euros que se foron do mercado financeiro. Polo coronavirus? Non, hai tempo que se sabe que a economía mundial mantívose estes dez anos de crises pola inxección desde os bancos centrais de billóns de dólares e euros, que doparon e permitiron pequenos crecementos do PIB, pero antes do virus, este impulso esgotouse á vez que formara novas burbullas financeiras insostibles. 

 As consecuencias da parálise e a crise financeira chegan con moita forza, e repítese a situación da crise de hai 10 anos, agora con todos os estados endebedados ata as cellas: ou salvar a patronal e os bancos con diñeiro público e facer que a crise a volva a pagar a clase traballadora ou romper coa lóxica do capital, esta é a elección. 

Ante as medidas do Goberno central e autonómico 

 Ante esta grave situación o que non pode pasar é que sexan os traballadores quen pague as consecuencias. É por iso que é preciso un plan de choque que asegure: 

1. Que as medidas de confinamento tómense seguindo estritamente criterios epidemiolóxicos e non políticos nin económicos. Os traballadores e traballadoras que non formen parte dos servizos esenciais deben poder quedarse na casa para protexerse sen perder o seu salario nin o seu lugar de traballo, como están a empezar a impoñer os e as traballadoras de Mercedes en Gasteiz, ou  PlantingBrapen Igualada. Ningún despedimento: nin  ERTE nin Es. 

2. Que os traballadores e traballadoras dos servizos que se consideren esenciais conten con todas as medidas de protección dispoñibles e amplíense os persoais para que poidan traballar nas mellores condicións posibles. Tamén se lles debe garantir o apoio necesario para atender ás súas persoas dependentes. 

3. Investimentos de urxencia na sanidade pública: reabrir os centos de camas pechadas en hospitais públicos, aumento de persoais, estabilidade laboral, material adecuado e suficiente para atender a pandemia. Por todo iso tamén hai que intervir -e eventualmente nacionalizar- non só a sanidade privada (que ten que poñer todos os seus recursos ao alcance das autoridades sanitarias sen contraprestación económica) senón tamén os laboratorios e a investigación da vacina e os tratamentos. O coronavirus non pode ser un negocio. Hai que reverter os recortes e a privatización da sanidade. 

4. Control de prezos dos medicamentos e de todos os produtos de primeira necesidade, para evitar a especulación. 

5. Atención social a todos os colectivos máis vulnerables, sobre todo as persoas maiores ou en situación de dependencia. As persoas sen papeis e os refuxiados non poden ser excluídos de ningún recurso. O acceso á Sanidade e os Servizos Sociais debe ser universal. Prohibición de todo desafiuzamento e garantir a auga e electricidade a todas as vivendas. 

6. Todo isto supón moitos recursos. Pero o diñeiro está aí. Só hai que decidir cales son as prioridades: non ao pago da débeda que supuxo, só en intereses, 31.398 millóns € no 2019, o 40% de todo o gasto sanitario. Impostos especiais á banca e ás grandes fortunas e nacionalización dos servizos básicos. 

7. Absoluta transparencia informativa e  garantíadel dereito á información para que a xente poida tomar decisións conscientes e responsables. 

 En moitos barrios e poboacións empezaron a constituír redes solidarias nas que xente nova ofrécese a axudar á xente maior para que se poidan quedar na casa e tamén dar apoio aos traballadores dos servizos esenciais para atender ás persoas dependentes. 

 O coronavirus oculta hoxe a realidade da profunda crise económica do capitalismo mundial, que existía antes da pandemia. Tarde ou cedo a crise sanitaria pasará, pero a que nos quedará será a de secuela do capitalismo cunha nova onda de miseria sobre a clase obreira e as clases populares. Hai que preparar desde hoxe unha loita contra este sistema para que non nos fagan pagar a nova factura. O gasto multimillonario que comportará -a diferenza de hai 10 anos- atopa aos estados endebedados ata o límite. Non pode haber ningunha tregua. Hai que constituír unha plataforma de loita: sindicatos, entidades, organizacións que responda colectivamente agora e tamén na rúa, en canto póidase. Agora para esixir unha resposta ao virus que poña por diante os intereses da xente traballadora, despois para impedir que carguen a factura sobre as nosas costas. 

16 de marzo de 2020

 * Lucha Internacionalista - Estado español