SAÚDE

Día Mundial do Cancro 4 febreiro 2020  

"ESTRATEXIA: VIVIR MÁIS E MELLOR”  

  

Beatriz Figueroa, avogada viguesa e doente de cancro

Foto: Infogauda

 Infogauda / Redacción

 O 14 de xaneiro do 2014 a avogada viguesa Beatriz Figueroa lanzou nunha plataforma  en liña unha petición para recoller firmas para que a lei Xeral de Seguridade Social fose modificada para outorgar unha protección especial a enfermos de cancro e garantirlle seguridade xurídica e económica.  https://www.change.org/p/cambien-a-lei-e-protexan-a-os-enfermos-de- c% C3%A1 ncer  

 Meses antes Figueroa mantivera durante un mes unha folga de fame para denunciar publicamente a indefensión socioeconómica que implicaba o diagnóstico do cancro.   

 Co apoio de máis de 500.000 firmas, en outubro do 2014 debateuse no Pleno do Congreso unha Proposición de Lei que garantise unha seguridade económica e xurídica aos enfermos de cancro, especialmente durante o período de recuperación e se padece secuelas. A pesar de que unanimemente todos os partidos da  oposición votaron  a favor, a maioría que tiña o Partido Popular permitiulles rexeitala e que non seguise o trámite parlamentario.  

 Beatriz Figueroa non cedeu no seu empeño alentada polos miles de testemuños que recibía doutros pacientes no seu mesma situación e logrou o compromiso coa causa que denunciaba da que naquel momento era Defensora do Pobo, Soledad Becerril. Esta institución realizaría  un Informe sobre a Protección Social dos enfermos de cancro que recollese as necesidades e demandas trasladadas pola avogada que estudara outros sistemas de protección socioeconómica doutros países como Francia, Italia e mesmo Latinoamérica.  https://www.defensordelpueblo.es/noticias/el-defensor-do-pobo-prepara-un-estudo-sobre-a- proteccion-social-de-os-enfermos-de- cancer/  

 En cambio foi a AECC, a través do seu Observatorio, quen puxo cifras á denuncia da activista viguesa. En febreiro do 2018, con motivo do Día Mundial do cancro, a AECC presentou un demoledor informe sobre a situación actual no noso país do impacto laboral e económico do cancro para as persoas afectadas polo mesmo. Neste informe analizábase a situación de risco sociolaboral especialmente elevado nalgúns colectivos, en particular nos desempregados, situación na que se atopaba Figueroa no momento que lle diagnosticaron o cancro en marzo do 2011 en plena crise económica.   

 A avogada e activista viguesa xa non é a “tola da pancarta” que tivo a ousadía e o atrevemento de denunciar por primeira vez as dificultades, máis aló do ámbito estritamente sanitario xa por se mesmas moi duras, no ámbito laboral, familiar, psicolóxico e social. Fai seis anos denunciaba Figueroa, que o cancro xera unha serie de necesidades que  nin eran se son  cubertas como clara e  vergonzosamente evidencian os informes presentados pola AECC e nos que está previsto profundar no  XI Foro Contra o Cancro para celebrar este martes 4 de febreiro.  

Actualización Estratexia Nacional do Cancro  

 É innegable que o número de casos de cancro crece cada ano, en España e no mundo. En 2019 superáronse os 18 millóns. O cálculo para o ano 2040, os casos podería quedar preto dos 30 millóns, o que supoñería que en só 25 anos duplicouse o número total de casos. Hai agora dous anos, a  SEOM publicou un dato revelador: a incidencia do cancro en España en 2015 superou a prevista para 2020. O número de novos casos de cancro diagnosticados en España no ano 2020 alcanzará os 277.394 adiantou hai uns días  SEOM, Sociedade española de Oncoloxía Médica.  

 A pesar destes estremecedores datos, en España a primeira e única Estratexia de Cancro do Sistema Nacional de Saúde  é do 2006 e actualizada  no 22 de outubro do 2009. A Estratexia é unha “folla de roteiro” de coordinación en todo o país de plans ou programas de prevención e promoción da saúde, medios de diagnósticos e tratamentos. O seu obxectivo tamén é reforzar a investigación. Dez anos son moitos, demasiados para deixar de “man” a Estratexia da enfermidade que causa máis mortes hospitalarias no noso país. 

 En setembro do 2017 no Pleno do Congreso a ex Ministra de Sanidade  Dolors Montserrat respondeu a unha resposta da socialista Ángeles Álvarez pola situación do Observatorio de Saúde das Mulleres. Asegurou que a actualización da Estratexia Nacional do Cancro chegaría "antes de final de ano", pero non chegou. En novembro do 2018 o Ministerio de Sanidade reuniuse con representantes sanitarios autonómicos e de sociedades científicas para retomar a Estratexia en Cancro do Sistema Nacional de Saúde despois de dous anos sen reunións de seguimento.  

 Despois das Eleccións Xerais do 10 de novembro, o Ministerio de Sanidade declarou estar a traballar na actualización da Estratexia Nacional en Cancro do Sistema Nacional de Saúde declinou adiantar datas.  

 Confiemos que se cumpra o obxectivo de celebrar o Día Mundial do Cancro e, ademais de sensibilizar e concienciar, os actuais responsables do recentemente estreado Goberno poñan a súa atención en que existe un problema sen resolver, un asunto importante e pendente. Non hai máis tempo que esperar para que actúen e tomen medidas para poñerse a traballar porque o cancro non entende de axendas políticas. 

 Na Estratexia “actual” non se contemplan medidas concretas e eficientes de protección económica, social e laboral despois de superar a enfermidade ou tendo en cuenta as secuelas de moitos dos enfermos. Na xustificación desta Estratexia do 2003 menciónase  a reinserción social e no desenvolvemento  considéraa un factor necesario para a calidade de vida dos pacientes oncolóxicos.   

 A realidade social e laboral á que se enfrontan os pacientes e sobreviventes en cambio é moi distinta. Figueroa durante estes anos insistiu sempre nas súas reunións con partidos políticos que é necesario introducir na nova redacción da Estratexia medidas acorde coa realidade actual do cancro. Hai que ter en conta que os avances  terapeúticos en ocasións, o diagnóstico precoz noutras, están a incidir en que aumente a supervivencia .  

 A supervivencia dos pacientes aumentou en Europa de forma continua nos últimos anos. En España, a supervivencia dos pacientes con cancro é similar á do resto de países da nosa contorna, un 53% aos cinco anos. O vaso do “cancro” pódese ver medio cheo coas cifras da supervivencia, máis da metade de afectados por cancro sobrevive.  

 Para ver con máis nitidez e transparencia o “vaso” do cancro é obrigado entender que é unha enfermidade que transcende máis aló da problemática médica e  afecta o traballo, economía, recursos, relacións familiares e sociais do enfermo, etc. Por iso urxe que a nova Estratexia do Cancro cubra as novas necesidades tal e como leva anos reivindicando a avogada e activista Beatriz Figueroa.  

 Entre elas o acompañamento laboral para os enfermos e sobreviventes de cancro como o fomento do emprego a través de subvencións, programas de segunda oportunidade para o emprego por conta propia con préstamos sen intereses ou moi baixos como o Plan Nacional de Cancro Francés. Para pacientes incapacitados para seguir exercendo a súa profesión habitual adoptar medidas de acompañamento para a reciclaxe profesional con axudas económicas co fin de reinserirse laboralmente.